Ninfèio
Nymphaea alba
Nymphaeaceae
Àutri noum : Crespo-d'aigo, Erbo-d'infèr, Vié-malaut, Ninfo.
Noms en français : Nénuphar blanc, Grand Nénuphar.
Descripcioun :La ninfèio fai de gròssi fueio redouno escavado dóu coustat dóu pecou (aquéli de dessouto l'aigo soun mai primo). Se recounèis eisadamen peréu emé si gràndi flour blanco que li petalo de l'en dedins soun acabado pèr d'antèro.
Usanço :Se fai de farino emé lou rizoumo qu'èi riche en empés (d'amidoun). Desempièi Pline l'erbo-d'infèr èi recoumendado pèr empacha de benda. Se dis que li mounge n'en manjavon à l'age-mejan. Poudèn pensa que lou noum de vié-malaut vèn d'acò. Li flour ajudon à caga.
Port : Erbo
Taio : 0,5 à 3 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Nymphaea
Famiho : Nymphaeaceae
Ordre : Nympheales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 2,5 à 8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Mai à óutobre
Liò : Aigo
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Nymphaea alba L., 1753
Koelerìo(-dóu-Valais)
Koeleria vallesiana
Poaceae Graminaceae
Nom en français : Koelerie du Valais.
Descripcioun :Aquesto koelerìo trachis dins li colo fin qu'i relarg mountagnous. I'a 2 à 5 flour dins cade espiguet emé 2 à 3 ermafroudito. Li lemma an uno carèno e soun acabado pèr uno courto arèsto. Fai de mato lacho. Se recounèis subretout à sa souco di proun fibrouso que douno d'èr à un teissu (fotò), ço que pòu pas engana. Coumpara pamens emé la roustrarìo-à-cresto que ié sèmblo proun, mai qu'es uno planto de l'an. Au nostre, trachis la subsp. vallesiana.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 10 à 50 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Koeleria
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 7 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Roucaio
- Tepiero seco
- Roucas
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Koeleria vallesiana (Honck.) Gaudin, 1808